Vlaamse paarden in stal Talpe

(c) Didier Spruyt

 



(c) Didier Spruyt

Jurgen Talpe (www.staltalpe.be)

We belanden in het pachthof Talpe, te Komen, een prachtige locatie waar 2 nieuwsgierige Vlaamse paarden ons tegemoetkomen. Ze zijn beige van kleur, krachtig en gespierd en kijken ons belangstellend aan. De andere Vlaamse paarden staan achteraan en blijken al even geïnteresseerd. Even later volgen we de deelnemers van de workshop boomslepen in het bos. Daar ontmoeten we Marc Guillaume, zijn zoon Florentin, vorig jaar Europees kampioen boomslepen en hun 3 paarden. Jules, een Brabants trekpaard, staat naast mij en is impressionant groot. Ongelooflijk maar waar, slecht een bevel en een ruk aan een koordje doet hen onmiddellijk luisteren naar het bevel. Meer hierover lees je in het artikel Debardage. Eerst een leerrijk gesprek met Jurgen Talpe over het kweken en het dresseren van een bijna vergeten en verloren ras : de Vlaamse trekpaarden.

(c) Didier Spruyt

Wie heeft je geïnspireerd? Ik ben in de paardenwereld geboren. Mijn vader is gans zijn leven hoefsmid geweest. In 1993 is ons bedrijf met een nevenactiviteit gestart. Mijn vader is altijd al liefhebber geweest van trekpaarden en heeft ook heel lang 'onder het zadel gereden' (met paardenkoets), hij had steeds minder tijd voor zijn beroep als hoefsmid en koos voor het fokken van trekpaarden. Na enkele jaren wou hij opnieuw het type trekpaarden dat hij van thuis uit kende : het echte Vlaamse paard; en na wat opzoekwerk ontdekte hij bij de Amish nog heel wat Vlaamse paarden en zo is hij in 1992 naar Amerika gegaan, toen was ik 12.


Wij kweken het Vlaamse paard voor alle gebruik: in de 1ste plaats de recreatie, aangespannen of onder het zadel rijden (met kar of huifkar). Een terkpaard kan alles.

(c) DidierSpruyt

Wat is de bedoeling de komende jaren? Meer en meer gaan we het trekpaard in al zijn facetten promoten, vandaar ook het organiseren van een workshop boomslepen. Het paard biedt een ideaal alternatief voor het ecologisch verantwoord werken in het bos. Als je het boomslepen wil promoten, moet je ook wel mensen en paarden hebben die het kunnen. Vandaar dat wij samen met Marc en Florentin Guillaume jaarlijks een aantal workshops organiseren.

Welk soort boswerk is ideaal? Het meest economisch verantwoord, zijn de eerste dunningen in het bos. Daar kun je niet met een tractor in rondrijden zonder veel te beschadigen.


Is dit beroep ook uw passie? Hoefsmid is mijn beroep. De resterende 40% van mijn tijd gaat naar het africhten van paarden, het organiseren van opleidingen, de handel in paarden en de fokkerij. Ik ben fulltime bezig in de paardenwereld.


Waarvoor kan men het paard nog gebruiken in Belgie? Meer en meer wordt het paard ingezet om het verkeer uit de stad weg te houden. We hebben onlangs in Frankrijk een aantal projecten helpen opstarten bv in Bailleul, waar selectief afval met trekpaarden wordt opgehaald, zoals PMD, papier en karton. Daar wordt een dubbel span paarden gebruikt, met een aangepast vuilniskar om het afval op te halen. Dit is ook ecologisch verantwoord. Het paard in de stad geeft een heel ander beeld. Vandaar dat wij met ons trekpaard, waar mogelijk, aan de slag gaan.


Is er nog een boodschap voor de jeugd? Er is in mijn ogen zeker een toekomst voor het gebruik van het trekpaard. Er is ook een tekort aan goed opgeleide menners.
De opleiding 'paardenhouderij' is ideaal, met een theoretisch en een praktisch aspect, met een stage over een langere periode. Dan heb je ook keuzemogelijkheden omtrent verdere specialisaties. Ook reglementering, verzekering en wetgeving zijn vervat in de opleidingen.


Bent u fier om Belg te zijn? Uiteraard, we zijn fier op ons Vlaams paard.


Is het een voordeel om Belg te zijn? Als hoefsmid wel, want op Europees vlak staat de reputatie van hoefsmeden heel hoog, om niet te zeggen de beste ter wereld. Ik heb mijn opleiding gevolgd aan de hoefsmidschool in Anderlecht. Er zaten studenten van over de ganse wereld, zelfs uit Kentucky, die naar België kwamen om hier hun twee-jarige vorming te volgen. Dan start het pas, je hebt de basis, maar je moet nog ervaring opdoen. Een lange stage op verschillende plaatsen geeft je een juister beeld van wat je te wachten staat.

(c) Didier Spruyt

Beroepen met toekomst zijn de tuigenmakers, de gareelmakers, de boomslepers, waarvan er slechts een 20-tal meer van zijn. Ook hoefsmeden zijn er zeldzaam geworden, het is een enorm zwaar beroep.


Een paard kan bij ons gebracht worden voor een africhting, volgens zijn temperament zal hij al dan niet in aanmerking komen voor boomslepen. Andere workhops zijn veldwerk (ploegen) met het trekpaard.


In juli rijden we elke zondag rond op het front van Ploegsteert, koetstochten langs de monumenten en de kerkhoven, ter herdenking van de oorlog. Trekpaarden kunnen écht overal ingezet worden.

Componist Luc Brewaeys

Als muziek schrijven in je bloed zit, als de noten in je hoofd blijven ronddraaien, als je het zo snel mogelijk wil neerschrijven, als je je kennis wil delen,.. dan ben je mentaal sterk.

Zo sterk en onverwoestbaar dat je 5 kankers kunt overwinnen in 8 jaar en zo gedreven bent dat je 2 weken na een operatie al opnieuw muziek wil schrijven. Hoe is dat mogelijk zul je je afvragen, net als ik tijdens het interview met  Luc Brewaeys.

Het interview vond plaats bij hem thuis, gemoedelijk in de zetel, terwijl zijn 2 dochters zich op de examens voorbereiden en de hond ons kwispelstaartend begroette.

Bent u fier om Belg te zijn? Eigenlijk wel, ik ben zowel Franstalig als Nederlandstalig opgevoed.  Als Belg bevinden we op een knooppunt van 2 culturen: de Romaanse cultuur en de Germaanse. Beide culturen zijn ook aanwezig in mijn muziek; die daardoor heel Belgisch is.

Doet u dat al lang? Ik ben hier al heel mijn leven mee bezig, sinds mijn dertien jaar.  Mijn eerste stuk heb ik geschreven toen ik 8 was, ik heb dat wel niet bijgehouden.  Wie mijn geïnspireerd heeft, dat is Igor Stravinsky. Begin jaren tachtig heb ik les gevolgd in het conservatorium en verder heb ik  zomercursussen gedaan in Italië en Duitsland. Dat is ook iets dat ik iedereen zou aanraden: studeer namelijk in het buitenland. Beperk je niet tot je klein kringetje, ga ook eens erbuiten kijken wat er aan de hand is. Ik merk het verschil bij collega's van mij, die niet in het buitenland gestudeerd hebben, je hoort en ziet een verschil. Als je kunt, ga eens buiten de grenzen, want je leert heel veel bij.

Er zijn nog altijd veel collega's, die me blijven inspireren.  Ik geef ook les in het conservatorium van Gent en de interactie met de studenten is heel boeiend, je steekt hier ook heel veel van op.  Ze hebben een andere benadering en andere ideëen en dat werkt confronterend. Om als kunstenaar of componist eens goed na te denken over wat je aan het doen bent, want je moet het hen uitleggen.  Puur technisch weten ze wat ze moeten doen.  De les gaat puur over muziek schrijven. 

Wat heeft je nog geïnspireerd?  Het zijn gewoon de klanken in mijn hoofd.  Er zijn 2 soorten componisten: diegene die achter een piano schrijven en dat uitproberen en diegene die in de zetel zitten en het in hun hoofd schrijven. Dan schrijf ik het later op maar probeer niets uit, alleen heel zelden.  Ik probeer het uit in mijn hoofd en als ik beslis, dat is het, dan schrijf ik het op.  Bij mijn studenten komen beide soorten componisten voor.  Het voordeel is dat als je compositieles geeft, je leerlingen altijd gemotiveerd zijn. Je kunt nooit als leraar verwachten dat al je leerlingen genieën zijn, dat bestaat niet.  Ik heb studenten gehad die nu heel goed zijn maar toch wel les nodig hadden.

Wat zijn de plannen? Ik vervang momenteel een collega, die al heel lang les geeft en een sabbatperiode neemt, maar ik hoop volgend jaar toch opnieuw les te kunnen geven.

Heeft u een boodschap voor de jeugd? Véél profiteren van het leven. Voor diegenen die zouden willen componeren heb ik 1 gouden raad: zo veel mogelijk naar muziek luisteren, met de partituur erbij dat je kunt zien, voelen en horen hoe de collega's dat allemaal doen.  Veel luisteren en meevolgen.  De ideeën komen dan toch vanzelf.   Verder is het hard werken.  Inspiratie is 5 % en zweet is 95%.  Herwerken op papier doe ik nooit.  Ik doe dat op voorhand in mijn hoofd. Ik heb dat altijd al zo gedaan.  Sommige collega's doen het anders, wat telt is het resultaat.

Heeft België je niet wat tegengehouden? Ja, het is een klein land en de politieke overheden vinden cultuur maar bijzaak. Was ik in Finland geboren, waar cultuur veel belangrijker is dan hier, dan had het wellicht heel anders gelopen. Toch ben ik blij want ik ben nu ook beroemd in het buitenland, soms meer dan in eigen land.   Elk jaar, de dag voor de Nationale feestdag, geeft het nationaal orkest, een concert waar de koning en de koningin op aanwezig zijn.  Dit jaar spelen ze een stuk dat ik geschreven heb. Dus op 20 juli. Tijdens de pauze hoop ik de koning te kunnen begroeten. 

Luc Brewaeys